Addysg ariannol mewn ysgolion
Mae’r Gwasanaeth Arian a Phensiynau (MaPS) yn gorff hyd braich Llywodraeth y DU sy’n gweithio gyda rhanddeiliaid ledled amrywiaeth o sectorau i helpu gwella darpariaeth addysg ariannol yn yr ysgol, y cartref ac yn y gymuned. Ochr yn ochr â rieni a gofalwyr, mae ysgolion ac athrawon mewn sefyllfa unigryw i helpu plant a phobl ifanc i ddatblygu’r sgiliau arian sydd eu hangen arnynt.
Ein nod ar gyfer lles ariannol
Mae MaPS yn arwain y gwaith o ddarparu Strategaeth y DU ar gyfer Lles Ariannol, gan weithio tuag at weledigaeth o bawb yn gwneud y gorau o’u harian a’u pensiynau. Mae’r strategaeth yn cynnwys nod i sicrhau, erbyn 2030, bod dwy filiwn yn fwy o blant a phobl ifanc yn y DU yn derbyn addysg ariannol ystyrlon.
Darganfyddwch fwy am Strategaeth y DU ar gyfer Lles Ariannol.
Sut rydym yn cefnogi addysg ariannol mewn ysgolion
I wella darpariaeth addysg ariannol, rydym yn;
- Cefnogi datblygiad offer a gwasanaethau addysg ariannol a mynediad atynt.
- Ariannu cyflwyno rhaglenni addysg ariannol, i brofi dulliau newydd a chynyddu argaeledd ymyriadau sy’n gweithio.
- Ymgymryd a hyrwyddo ymchwil i wella ein dealltwriaeth o anghenion addysg ariannol plant a phobl ifanc a’u lles ariannol.
- Rhedeg a chyfrannu at rwydweithiau sy’n cefnogi datblygiad offer addysg ariannol a rhannu arfer gorau.
Pam fod addysg ariannol yn bwysig
Mae ymchwil yn dangos bod addysg ariannol yn gwneud plant a phobl ifanc yn fwy tebygol o;
- cynilo arian
- cael cyfrif banc
- bod yn hyderus gyda rheoli arian.
Mae ein hymchwil hefyd yn dangos bod mwyafrif o blant a phobl ifanc yn dweud bod addysg ariannol yn ddefnyddiol iddynt.
Gall addysg ariannol wella’r cwricwla presennol neu gall fod yn allgyrsiol. Gall y pwnc wella amrywiaeth o bynciau hefyd. Gall ddod â’r cwricwlwm mathemateg yn fyw gan ddefnyddio enghreifftiau sy’n berthnasol i fywydau myfyrwyr, neu gellir ei ymgorffori mewn pynciau datblygiad personol, iechyd a lles a dinasyddiaeth.
Mae addysg ariannol yn gwella lles ariannol ac yn paratoi myfyrwyr i ddeall a rheoli eu hincwm fel oedolion.
Pedair ffordd i wella lles ariannol plant
Dechrau’n gynnar. Mae tystiolaeth yn dweud wrthym fod agweddau plant ynghylch arian wedi’u datblygu’n dda erbyn eu bod yn saith oed. Felly, ymgorfforwch ddysgu am fyd arian yn eich dysgu o gyn-ysgol i fyny.
Rhoi ddysgu ar waith. Dangoswyd bod darparu cyfuniad o ddysgu yn y dosbarth a dysgu trwy brofiad yn fwyaf effeithiol. Gallech drefnu banc cynilo ysgol, cefnogi grwpiau o fyfyrwyr i agor cyfrifon banc neu roi cyfle i blant reoli cyllideb.
Gwneud y mwyaf o ddigwyddiadau bob dydd. Gall addysg ariannol fod yn arbennig o effeithiol os yw’n cyd-fynd â chyfle i’r person ifanc ei roi ar waith. Er enghraifft, gallai dysgu manylach am fanciau ac arbed gyd-fynd â myfyrwyr sy’n agosáu at 11 oed pan allant agor cyfrif.
Cynnwys rhieni a gofalwyr. Fel mewn meysydd dysgu eraill, bydd addysg ariannol yn yr ysgol yn fwyaf llwyddiannus pan fydd rhieni’n ymgysylltu hefyd. Gwahoddwch rieni i gymryd rhan mewn gweithgareddau dysgu ariannol trwy brofiad, neu annog myfyrwyr a rhieni i ddatblygu eu dysgu gyda’i gilydd gartref.
Adnoddau i gefnogi addysgu addysg ariannol
Pecyn Cymorth Ysgolion Siarad Arian
Mae'r pecyn cymorth hwn ar gyfer ysgolion yn cynnwys gwybodaeth ac adnoddau i'ch helpu i hyrwyddo lles ariannol eich disgyblion a'ch myfyrwyr, yn ystod wythnos arian siarad a thu hwnt.
Lawrlwythwch eich pecyn cymorth ar gyfer ysgolion (PDF, 1.8MB)
Gwerslyfr addysg ariannol Mae’ch Arian o Bwys
Wedi’i gyd-ariannu â Martin Lewis, Money Saving Expert, mae gwerslyfr addysg ariannol lefel eilaidd Young Money yn cael ei deilwra i gwricwla ledled y DU. Mae hefyd yn dod gyda chanllaw addysgu.
Dysgwch fwy a lawrlwythwch gopïau am ddim o’r gwerslyfrYn agor mewn ffenestr newydd
Cynllunio cwricwla
Mae'r Fframwaith Cynllunio Addysg AriannoYn agor mewn ffenestr newyddl a gymeradwywyd gan MaPS, yn nodi'r meysydd allweddol o wybodaeth, sgiliau ac agweddau arian sy'n berthnasol i blant a phobl ifanc, gan helpu ysgolion i gynllunio, darparu a monitro dilyniant. Maent ar gael yn Gymraeg a Saesneg.
Canllawiau Addysg Ariannol i Ysgolion
Mae canllawiau MaPS ar gyfer ysgolion yn tynnu sylw at y cysylltiadau rhwng addysg ariannol a'r cwricwlwm, yn nodi sut y gall ysgolion wella'r addysg ariannol y maent yn ei darparu, a chyfeirio i wasanaethau ac adnoddau a all helpu.
- Darllenwch y canllawiau ar gyfer ysgolion yn Lloegr.
- Darllenwch y canllawiau ar gyfer ysgolion yn yr Alban.
Dod o hyd i adnoddau effeithiol
Rydym yn ariannu Marc Ansawdd Addysg AriannolYn agor mewn ffenestr newydd Young Money i helpu athrawon i ddod o hyd i adnoddau effeithiol.
Lawrlwythwch ein hymchwil ansoddol diweddaraf ar addysg ariannol mewn ysgolionYn agor mewn ffenestr newydd (PDF/A, 3MB)
Addysg ariannol yn eich cwricwlwm cenedlaethol
Lloegr
Yn Lloegr, mae addysg ariannol wedi'i chynnwys yn y cwricwlwm cenedlaethol mewn ysgolion uwchradd yn unig, fel rhan o ddinasyddiaeth a mathemateg.
- Dylid dysgu disgyblion am swyddogaethau a defnyddiau arian, cyllidebu, rheoli risg, credyd a dyled, yswiriant, cynilion a phensiynau, gwasanaethau ariannol a chymhwyso mathemateg i gyd-destunau ariannol (fel cyfrifo llog).
- Er nad yw addysg ariannol benodol yn ofynnol mewn ysgolion cynradd, mae'r cwricwlwm mathemateg yn cynnwys rhywfaint o ddysgu am arian (fel deall £ a c, defnyddio darnau arian a chyfrifo newid).
- Disgwylir i bob ysgol gyflawni PSHE, gan gynnwys rhywfaint o addysg ariannol, drwy ddefnyddio canllawiau a ddarperir gan Gymdeithas PSHE.
Darllenwch fwy am gwricwlwm ysgolion LloegrYn agor mewn ffenestr newydd ar GOV.UK.
Gogledd Iwerddon
Mae gallu ariannol wedi'i gynnwys yn y cwricwlwm cenedlaethol rhwng 4 a 14 oed, yn bennaf trwy fathemateg a rhifedd.
- Erbyn diwedd yr ysgol gynradd (11 oed), dylai disgyblion allu gwneud cyfrifiadau gydag arian, ac wedi dysgu am gadw arian yn ddiogel, cyllidebu a chynilo, cynllunio ymlaen llaw a gwneud dewisiadau gwariant.
- Erbyn 14 oed, dylai myfyrwyr ysgol uwchradd allu dangos gallu ariannol mewn cyd-destunau bob dydd, gan ddefnyddio eu sgiliau mathemateg i ddysgu am gyllid personol a gwneud penderfyniadau ariannol.
- Mae yna hefyd elfennau o addysg ariannol mewn pynciau ysgolion uwchradd eraill, gan gynnwys dysgu am oes a gwaith, ieithoedd modern a hyd yn oed cerddoriaeth.
Mae gan y Cyngor Cwricwlwm, Arholiadau ac Asesu Ficrowefanpwrpasol gyda llawer o syniadau ar gyfer gwehyddu addysg ariannol trwy'r cwricwlwm cyfanYn agor mewn ffenestr newydd
Yr Alban
Mae gallu ariannol wedi'i gynnwys yn y cwricwlwm cyfnod addysg gyffredinol eang ar gyfer myfyrwyr rhwng 3 a 14 oed, yn bennaf mewn mathemateg a rhifedd ar draws dysgu.
- Erbyn 11 oed, dylai myfyrwyr fod wedi datblygu ymwybyddiaeth o sut mae arian yn cael ei ddefnyddio, eu dysgu sut i gyfrifo newid, rheoli arian, cyllidebu a chymharu costau, a deall costau a buddion defnyddio cardiau banc.
- Erbyn 14 oed, dylai myfyrwyr fod wedi dysgu am werth am arian (gan gynnwys yng nghyd -destun contractau a gwasanaethau), cyllidebu mwy datblygedig, credyd a dyled, enillion a threthi a chymharu a dewis cynhyrchion cyllid personol.
- Mae addysg ariannol hefyd yn rhan o'r cwricwlwm astudiaethau cymdeithasol yn bennaf fel rhan o ddysgu am fusnes a menter, gan gwmpasu pynciau fel siopau a gwasanaethau, masnachu moesegol, talu am nwyddau hanfodol, cyllidebu, arbed, benthyca a chyllid ar gyfer busnes.
- Yn y cyfnod hŷn (15-18 oed), mae disgwyl bod pob cymhwyster cenedlaethol yn helpu i ddatblygu rhifedd a sgiliau myfyrwyr ar gyfer dysgu, bywyd a gwaith.
Lawrlwythwch Ganllaw Addysg Ariannol yn yr Alban:
- Ar gyfer ysgolion cynraddYn agor mewn ffenestr newydd (PDF, 1MB)
- Ar gyfer ysgolion uwchraddYn agor mewn ffenestr newydd (PDF/A, 1MB)
Darllenwch fwy am y cwricwlwm yn yr Alban ar gov.scotYn agor mewn ffenestr newydd
Cymru
Bydd cwricwlwm newydd i Gymru yn cael ei gyflwyno o 2022, gydag addysg ariannol yn berthnasol i nifer o'r meysydd dysgu a phrofiad newydd, gan gynnwys mathemateg a rhifedd ac iechyd a lles.
Yn y cwricwlwm cyfredol, mae addysg ariannol wedi'i chynnwys mewn ysgolion cynradd ac uwchradd fel rhan o ddatblygiad mathemategol ac addysg bersonol a chymdeithasol.
- Erbyn diwedd yr ysgol gynradd (11 oed), dylai'r disgyblion fod wedi dysgu gwneud cyfrifiadau gan ddefnyddio arian, deall y defnydd o £ a c, a gallu cymharu costau a chyllideb, cynllunio ac olrhain arian a chynilion, cyfrifo elw a cholled , ac asesu gwerth am arian.
- Erbyn 16 oed, dylent wybod am wahanol arian cyfred a chyfraddau cyfnewid, gallu cynnal cyfrifiadau mwy cymhleth (fel llog cyfansawdd), gwybod sut i gymharu a dewis cynhyrchion ariannol ac wedi ymarfer rheoli cyllidebau cartrefi.
- Mewn addysg bersonol a chymdeithasol, mae myfyrwyr yn dysgu am sut mae arian yn cael ei ennill a phwysigrwydd cynilo a gofalu am eich arian.
- Mae'r fframweithiau llythrennedd a rhifedd cenedlaethol, sy'n helpu athrawon sy'n ymgorffori darllen a mathemateg ar draws yr holl feysydd cwricwlwm, hefyd yn cynnwys canlyniadau dysgwyr sy'n ymwneud â rheoli arian.
Ewch i Gov.wales i ddeall mwy am y cwricwlwm ysgol bresennol yng NghymruYn agor mewn ffenestr newydd
Wythnos Siarad Arian
Mae Wythnos Siarad Arian yn gyfle i bawb gymryd rhan mewn digwyddiadau a gweithgareddau ledled y DU sy'n helpu pobl i gael sgyrsiau mwy agored am eu harian, gan gynnwys mewn lleoliadau addysg.
Mae ein pecyn cymorth pwrpasol ar gyfer ysgolion yn cynnwys gwybodaeth ac adnoddau i'ch helpu chi i hyrwyddo lles ariannol eich disgyblion a'ch myfyrwyr, yn ystod Wythnos Siarad Arian a thu hwnt.
Dysgwch fwy am Wythnos Siarad Arian.